Profile

HJK draait om de wereld van het jonge kind

Columns
27/08/2019
Leestijd 2-3 minuten
Geschreven door Aleid Truijens

Gevaarlijk?

Aagje, het buurmeisje van Pluk in 'Pluk van de petteflet', mag niet buitenspelen. Haar moeder, mevrouw Helderder, die dol is op boenen, vindt dat Aagje binnen rustige spelletjes moet doen, anders wordt haar jurkje vuil. Ik heb het boek – nummer één in onze kinderliteratuur – tientallen keren voorgelezen. Elke keer voel ik weer de immense blijdschap en triomf als Aagje op ‘doktersadvies’ tóch mee mag op vakantie, met de smoezelige, gezellige familie Stamper, kamperen aan zee. Daar mogen Aagje en de moederloze Stampertjes zich de hele dag vies maken.

Save the children

Annie M.G. Schmidt, die in 1971 dit boek schreef, dat over duurzaamheid gaat, had een vooruitziende blik. Boenende huisvrouwen sterven uit en de angst voor vieze jurkjes ook. Maar: kinderen spelen steeds minder buiten. Volgens een recent onderzoek van Jantje Beton is het aantal kinderen dat elke dag buiten speelt gedaald van 20 naar 14 procent. Van de 1,2 miljoen basisschoolkinderen speelt een miljoen niet dagelijks buiten. Zo’n 30 procent zit vrijwel altijd binnen. Stel het je eens voor: nooit buiten rennen, rolschaatsen, in bomen klimmen of verstoppertje spelen. Dat is verschrikkelijk. Kinderen mag je niet opsluiten; het zijn geen gevangenen.

Dik, onhandig en bang zijn, dat is pas gevaarlijk

Natuurlijk, ze zeggen het binnen heerlijk te vinden achter hun schermpjes, met hun games en films. Dat is een kwestie van conditionering. Afgelopen zomer gingen veel kinderen op zomerkamp; handig voor de werkende ouders. Waren vorige jaren cursussen gamen populair, nu zag ik in een tv-item dat op veel buitenkampen kinderen hun telefoon ’s ochtends moeten inleveren. ‘Je gaat weer met elkaar praten’, zei een meisje van een jaar of zeven ernstig. Een jongetje met rood aangelopen hoofd hijgde: ‘Je mist het gamen niet als je veel te doen hebt.’
Volgens onderzoekers ligt het niet alleen aan de telefoons en iPads. Veel ouders vinden buitenspelen gevaarlijk, en binnen gamen lekker veilig. Kinderen mogen zelden nog alleen naar buiten voor een potje voetbal. Geen denken aan: op elke speelplaats kan een engerd rondhangen die iets walgelijks van plan is. Maar ook als ouders meegaan, zijn ze bang. Hun kind kan, in de speeltuin of in het bos, zich bezeren, een bult, schram of zelfs hersenschudding oplopen. Doordat nog maar weinig kinderen buitenspelen, worden de speelpleintjes steeds verlatener. Zo’n stenen woestenij met verveloze wipkippen, een roestige glijbaan en schommels zonder plank, die nodigt niet uit. En: ouders hebben, of nemen, steeds minder de tijd om een middag door een bos te struinen.
Toch zouden ze dat eens vaker moeten doen. Dik, onhandig en bang zijn, dat is pas gevaarlijk op den duur. Je wordt eerder ziek en maakt meer brokken. Laat kinderen toch lekker buitenspelen, ook alleen. Niets is zo heerlijk als even verlost te zijn van je bezorgde ouders.

Aleid Truijens