Inloggen
Abonneren
Contact
Creatief met… bekers
De rubriek Creatief met… nodigt je uit om kinderen op een speelse en ontdekkende manier te laten leren met alledaagse materialen en de ontwikkelingsmaterialen uit de klas. De materialen zijn op verschillende manieren in te zetten, doelgericht en effectief, binnen diverse ontwikkelingsdomeinen.
Welk materiaal?
Kartonnen bekers in verschillende kleuren.
Waar?
In de reken- en bouwhoek
Doel?
Het ondersteunen van diverse rekendoelen, gebaseerd op de inhoudslijn rekenen-wiskunde van het SLO.
Waarom?
Rekenen is een basisvaardigheid die essentieel is om volwaardig mee te draaien in de maatschappij. Al op jonge leeftijd zijn kinderen dagelijks en spontaan bezig met wiskundige activiteiten. In groep 1 en 2 wordt het fundament gelegd voor het latere rekenonderwijs.
Kleuters tonen vaak van nature interesse in cijfers, hoeveelheden en patronen. Door hierbij aan te sluiten met zowel spontane als geplande rekenactiviteiten, ontwikkelen zij een elementair getalbegrip.
Hoe?
- Gebruik aanvullende voorwerpen, zoals diertjes of blokjes, die passen bij het thema waaraan je werkt. Zo sluit de activiteit aan bij de belevingswereld van de kinderen.
- Stel gerichte stimulerende vragen om specifieke doelen te activeren. “Hoeveel bekers heb je nu op elkaar gezet?” en “Is die toren nu net zo hoog als een tafel?”.
- Geef elk kind een beker en een voorwerp om handelend bezig te zijn tijdens de uitleg. Bijvoorbeeld: “Waar staat de giraf?”. De begrippen voor/achter, naast, op/onder de beker zijn een vorm van ruimtelijke oriëntatie.
- Activiteiten met bekers rondom getalbegrip
- De telrij opzeggen, doortellen en terugtellen vanaf willekeurige getallen
Oefen de telrij en begrippen als verder, door, terug, naast, tussenin.
Van spontaan de bekers op een rij zetten tot het maken van een eigen bordspel. Dit kan gecombineerd worden met dobbelstenen. - Omgaan met rangtelwoorden
Verstop een voorwerp onder een beker. Vraag: “Zit het blokje onder de tweede beker?” Draai daarna de beker om. Hoeveel beurten heb je nodig om het verstopte voorwerp te vinden? - Vergelijken en ordenen van getallen in de telrij
Zet de bekers neer in groepjes van verschillende kleuren en stimuleer zo het verkort tellen in sprongen. - Tellen van hoeveelheden (resultatief tellen) en omgaan met begrippen rond hoeveelheden
Begrippen: meer/minder, evenveel, meeste/minste, weinig/veel, ongeveer, hoeveel.
Vul de bekers met voorwerpen (blokjes, pepernoten, enz.) die aansluiten bij het thema. Gebruik bijvoorbeeld een pincet of een lepel, zodat je tegelijk de fijne motoriek oefent. - Het geheugen trainen
Laat de kinderen memory spelen door steeds twee bekers op te tillen waar twee dezelfde voorwerpen onder liggen. - Handig organiseren van hoeveelheden door structureren en groeperen
Tel de bekers per kleur door deze te ordenen in tweetallen, groepjes of rijtjes. - Herkennen van getalbeelden en representeren van hoeveelheden
Maak bijvoorbeeld een cijfer vijf van bekers. Geef eventueel een getalbeeld ter ondersteuning. Laat een kaartje zien met een dobbelsteenstructuur of vingerbeeld en maak met bekers het juiste aantal voorwerpen. - Oefenen met de vaste volgorde van de getallen in de getallenrij
Schrijf de getallen op de bekers. Laat de leerling de bekers in de juiste volgorde zetten. Speel daarna het spelletje “Welke beker is weg?”. - Koppelen van telwoorden en hoeveelheden
Vul de bekers met het juiste aantal dat op de bodem staat aangegeven. - Bewerkingen: optellen en aftrekken
Gebruik de bekers als concreet materiaal om sommen inzichtelijk te maken. - Splitsen van hoeveelheden en omgaan met de bijbehorende begrippen
Verdeel de blokjes op zoveel mogelijk verschillende manieren over twee bekers.
2. Activiteiten met bekers rondom meten & meetkunde
Meten van lengte en omtrek
Gebruik de beker als natuurlijke maat. Laat kinderen ervaren hoe je met bekers kunt meten. “Deze tafel is acht bekers lang.”
Meten van oppervlakte
Laat kinderen ontdekken: “Hoeveel bekers kan ik op deze tafel neerzetten?”
Meten van inhoud
Voeg bekers toe bij de watertafel. Kinderen experimenteren spontaan: “Hoeveel bekers kun je vullen met het water uit deze fles?”
Geef alle kinderen een gevulde beker en doe de coöperatieve werkvorm ‘Wandel en wissel uit’. Laat de kinderen benoemen wat ze hebben en daarna ruilen van beker en verder lopen. “Mijn beker is halfvol”.
Meten van gewicht
Laat kinderen ervaren wat wegen inhoudt door een beker in de linker- en rechterhand te plaatsen en vullen. Gebruik daarbij begrippen als zwaar/zwaarder/zwaarst, licht/lichter/lichtst, even zwaar.
3. Overige activiteiten
Omgaan met meetkundige begrippen
Oefen ruimtelijke taal, zoals voor, achter, naast, op, onder, in, boven, tussen, dichtbij, veraf, tegenover, links, rechts, voor, na.
Voorbeeld: “De olifant staat naast de beker (of links van de blauwe beker). De giraf en de dobbelsteen staan voor de beker.”
Koppel hierbij de ruimtelijke begrippen aan kleuren en rangtelwoorden.
Werken met tekeningen, bouwplaten en plattegronden
Laat kinderen eenvoudige tekeningen of plattegronden volgen of zelf ontwerpen met behulp van bekers. Laat de kinderen benomen waar het verstopt is. “De giraf zit onder de derde beker in de middelste rij”.
Construeren met vrij materiaal
Laat kinderen bouwen met bekers in de bouwhoek. Koppel dit eventueel aan andere materialen of een rekenprobleem, bijvoorbeeld: “Maak een zo hoog mogelijk stevig bouwwerk met drie rode bekers aan de top.”
Voortzetten en ontwerpen van patronen
Ontwerp ketting- of mozaïekpatronen. Voorbeeld: rood – geel – groen – rood – …
Spiegelen
Plak een stuk tape op de grond. Twee leerlingen werken samen en plaatsen om de beurt spiegelend een beker.
Nabouwen van voorbeelden
Geef inspiratiekaarten passend bij een thema, bijvoorbeeld bouwwerken als de Eiffeltoren van bekers. Laat kinderen dit nabouwen of zelf variaties ontwerpen. Raketten, een insectenhotel, een kerstboom, enz. Vul aan met passend materiaal om helemaal aan te sluiten bij het thema.
Redeneren over meetkundige problemen
Stimuleer wiskundig redeneren: “Wat gebeurt er als ik een beker laat rollen?”
Experimenteer samen in de gymzaal of buiten.
Gerelateerde artikelen
Aan de slag met… landkaarten
In de reeks ‘Aan de slag!’ laten we verschillende materialen spreken. Wat kun je met het materiaal doen, waarom zou je het gebruiken en hoe gebruik je het binnen een thema? Laat...
Creatief met… deksels
De rubriek Creatief met… nodigt je uit om kinderen op een speelse en ontdekkende manier te laten leren met alledaagse materialen en de ontwikkelingsmaterialen uit de klas. Ze zi...
Aan de slag met… plastic zakken
In de reeks ‘Aan de slag!’ laten we verschillende materialen spreken. Wat kun je met het materiaal doen, waarom zou je het gebruiken en hoe gebruik je het binnen een thema? Laat...
